Σάββατο 29 Ιουνίου 2013

ΕΠΙΚΗΔΕΙΟΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΡΓΙΑ

Η πλεονεξία των αφεντικών είναι γνωστή και ακόμα πιο πολύ γνωστό είναι το πόσο τους έχει ανοίξει η όρεξη τώρα που η κρίση θέτει τα εκβιαστικά διλήμματα της ανεργίας και της εξαθλίωσης στους εργαζόμενους. Φαινόταν πως η υποτίμηση του εργατικού κόστους ήταν το βασικό τους ζητούμενο, αλλά, προφανώς δεν είναι και το μόνο που τους ενδιαφέρει. Βασικός σκοπός είναι να πάρουν το πάνω χέρι και να ορίζουν μόνο αυτοί οτιδήποτε καθορίζει την παραγωγική διαδικασία, χωρίς να βρίσκουν πουθενά αντίσταση, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ζήτημα της εργασίας. Γι’ αυτό και στο τραπέζι των προτάσεων έχουν πέσει εδώ και καιρό διάφορες ιδέες όπως η λειτουργία των καταστημάτων τουλάχιστον κάποιες Κυριακές ακόμα, η ελαστικοποίηση των ωραρίων και άλλα τέτοια ωραία.
Μια από τις τελευταίες επιθέσεις από πλευράς εργοδοτών, τουλάχιστον στα του δικού μας κλάδου, του βιβλίου, αποτελεί η πρόσφατη προσπάθεια μιας πρωτοπόρας (sic) ομάδας αφεντικών, να καταργήσουν μονομερώς και τσαμπουκαλίδικα την αργία του Αγ. Πνεύματος. Μια αργία που είχε θεσμικά κατοχυρωθεί με την υπογραφή κλαδικής σύμβασης στο βιβλίο και αποτελούσε κεκτημένο. Μέχρι φέτος, που τα τσιράκια–νομικοί σύμβουλοι των εν λόγω αφεντικών, προσπαθώντας να κερδίσουν επάξια το παρασιτικό τους μεροκάματο, προσπάθησαν να βρουν νομική φόρμουλα που να ορίζει πως η αργία δεν είναι πλέον σε ισχύ.
Και πώς το «κατάφεραν» αυτό; Απλά. Αφού τα μνημόνια καθιστούν άκυρα τα μισθολογικά κεκτημένα των κλαδικών συμβάσεων, καθιστούν και τις συμβάσεις συνολικά άκυρες, ακόμα και σε ό,τι αφορά τα κανονιστικά πλαίσια που αυτές ορίζουν. Όπερ έδει δείξε!  Βέβαια το χατίρι δεν τους έγινε και τόσο εύκολα. Μετά από κινήσεις του Συλλόγου Βιβλίου Χάρτου, η επιθεώρηση έβγαλε συγκεκριμένη γνωμοδότηση που ανέφερε πως η συγκεκριμένη αργία ισχύει ρητά και κατηγορηματικά. Αυτό δημιούργησε εκνευρισμό στην πλευρά των αφεντικών, καθώς και διαφοροποιήσεις μεταξύ τους. Οι πιο «τυπικοί» (βλ. Ψυχογιός, Παπασωτηρίου) έσπευσαν να εκβιάσουν για εργασία τη συγκεκριμένη μέρα, προσφέροντας το μεροκάματο κατά 75% προσαυξημένο, αποδεχόμενοι ουσιαστικά το χαρακτήρα της αργίας. Οι πιο σκληροί (βλ. Πατάκης, Μεταίχμιο) μαθημένοι σε «νίκες» εναντίον των εργαζομένων τα τελευταία 2 χρόνια, απλά θεώρησαν πως δεν τρέχει κάστανο... Αμφισβήτησαν ευθέως την τυπική απόφαση και απλά πρόσταξαν για κανονική εργασία αυτή τη μέρα, θεωρώντας πως «νόμος είναι το δίκιο του αφέντη». Βέβαια τελευταία στιγμή αναγκάστηκαν να προβούν σε επιδείξεις ασκήσεων εδάφους (κοινώς κωλοτούμπες), διαμηνύοντας στους εργαζομένους τους να μην προσέλθουν για δουλειά αν δεν θέλουν. Ήταν και εκείνη η ρημάδα η επιθεώρηση εργασίας που θα έφερνε βόλτες και δεν άφηνε και πολλά περιθώρια για κάτι άλλο.

Δευτέρα 17 Ιουνίου 2013

Το κλείσιμο της ερτ στο παζλ της υποτίμησης της εργασίας


Η αλήθεια είναι πως η κατάσταση που διαμορφώνεται γύρω από την Ε.Ρ.Τ. και τους εργαζομένους της μας δημιουργεί μια αμηχανία που είναι δύσκολο να ξεπεραστεί. Ο συγκεκριμένος οργανισμός ήταν συνεπής στο ρόλο του κοινωνικού χειραγωγού όσα χρόνια εξέπεμπε, αν και με σαφώς καλύτερο ύφος από το αντίστοιχο των ιδιωτικών μέσων. Επιπλέον όλοι γνωρίζουμε πως και αυτός ο οργανισμός, όπως και οι περισσότεροι δημόσιοι φορείς, λειτούργησε και ως μέσο ικανοποίησης ψηφοφόρων και προώθησης ημετέρων σε υψηλόβαθμες ή/και υψηλόμισθες θέσεις από τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Δεν θα σταθούμε στο περιεχόμενο των κυβερνητικών λογυδρίων για τις σπατάλες και την αδιαφάνεια, λες και συνέβησαν εν αγνοία τους με τρόπο μαγικό, ούτε στο γεγονός ότι παρά τις στρεβλώσεις της, η ΕΡΤ ήταν κερδοφόρα επιχείρηση. Ούτε υιοθετούμε το σύνολο των σχολίων του απεργιακού προγράμματος.  Μας ενδιαφέρει πρωτίστως το νόημα που παράγει αυτή η πράξη της ξαφνικής απόλυσης 2700 περίπου εργαζόμενων, η προσπάθεια αμαύρωσης και ηθικής απαξίωσης τους, αλλά και η απόπειρα (ακόμα μία) διαστρέβλωσης και συκοφάντησης του αγώνα τους.
Μπορεί η συνταγή διαχείρισης της κρίσης να μην είναι η τυπική νεοφιλελεύθερη, στηρίζεται όμως στις ίδιες βασικές αρχές. Δημοσιονομική εξυγίανση μέσω της συρρίκνωσης των προνοιακών παροχών, ιδιωτικοποίηση δημόσιων επιχειρήσεων και βίαιη υποτίμηση της εργατικής δύναμης. Τα ιστορικά παραδείγματα από αντίστοιχες πολιτικές σε προηγμένες χώρες δείχνουν ότι αυτές δεν γίνεται να ευοδωθούν χωρίς την παράλληλη εφαρμογή στρατηγικών ποινικοποίησης της φτώχειας, μέσω πομπωδών «αντι»-εγκληματικών ρητορειών, αλλά και χωρίς την επέκταση αυτών των στρατηγικών στο σύνολο των αντιστεκόμενων και αγωνιζόμενων κοινωνικών κομματιών. Κρίσιμο μέρος αυτών των διαδικασιών είναι η εμπέδωση της αντίληψης ότι το κοινωνικό σύνολο μπορεί να είναι μικρότερο από το άθροισμα των μονάδων του και η νομιμοποίηση της ποινικής και αστυνομικής αντιμετώπισης των αποκλεισμένων. Ακόμα και σε καταστάσεις εξαίρεσης (έκτακτης ανάγκης) οι δημοκρατίες έχουν ανάγκη μιας ελάχιστης συναίνεσης ή έστω τη δημιουργία μιας κατάστασης που να την υπονοεί.
Δεν πρόκειται για μια γραμμική διαδικασία, αλλά για αλληλεπικαλυπτόμενες δράσεις και προπαγανδιστικά σχήματα που αποσκοπούν στην εμφάνιση της πραγματικότητας ως αναπόδραστης. Η επιτυχία αυτής της διαδικασίας εξαρτάται άμεσα από την δυνατότητα του κυρίαρχου λόγου να διαμορφώσει έναν κανόνα, μια συνθήκη νομιμότητας, η οποία να δικαιολογεί εκ προοιμίου τον αποκλεισμό όσων έχουν ήδη επιλεγεί να αποκλειστούν, αλλά και να καλύπτει αυτόματα και αυτονόητα την καταστολή των «αντικοινωνικών» συμπεριφορών. Και φυσικά η έννοια των αντικοινωνικών συμπεριφορών διαστέλλεται τόσο ώστε να αγκαλιάσει κάθε αντισυναινετική δράση αντίστασης. Αυτή η αυτόματη δικαιολόγηση προϋποθέτει την ηθική απαξίωση όσων δεν δέχονται  να υποστούν μοιρολατρικά τις συνέπειες των μεταρρυθμίσεων και των αναδιαρθρώσεων. Ελπίζουμε να θυμάστε τη φρασεολογία των διαμορφωτών της κοινής γνώμης (πολιτικοί και πορτοσάλτεπρετεντέρηδες) που συνόδευσε τις επιστρατεύσεις των απεργών ναυτεργατών, του μετρό και των καθηγητών. Κάθε φορά μια «συντεχνία» προσπαθεί να περιφρουρήσει τα «προνόμια» της αδιαφορώντας για την ταλαιπωρία που προκαλεί στους πολίτες.

Σάββατο 8 Ιουνίου 2013

Στο περίπτερο 48, για το καλό του κλάδου


Στις αρχές Μαΐου η «εργατική κολεκτίβα» (εκδόσεις – βιβλιοπωλείο) Εκδόσεις των Συναδέλφων διοργάνωσε μια διήμερη εκδήλωση η οποία, δεδομένου του αγωνιστικού – πολιτικού χαρακτήρα που το εγχείρημα διεκδικεί για τον εαυτό του, ήταν τουλάχιστον πρωτοποριακή, ξεκινώντας ήδη από το θέμα: Το ελληνικό βιβλίο στην κρίση: Σκέψεις για το παρελθόν, παρατηρήσεις για το παρόν, ιδέες για το μέλλον. Ας μην ξεχνάμε πως πρόκειται για μια συνεταιριστική επιχείρηση η οποία”… Ξεκίνησε το 2009 ως μια εκδοτική πρωτοβουλία στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του Συλλόγου Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου Αττικής και σταδιακά αυτονομούμενο και διευρυνόμενο μετεξελίχθηκε σε μια αυτοδιαχειριζόμενη κοινότητα για την προώθηση ενός διαφορετικού πολιτισμού και μιας άλλης σχέσης με το βιβλίο, έξω από τη στυγνή λογική της «αγοράς» και του κέρδους, έξω από τα δεσμά της εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης…”*.
 Λίγο περίεργο λοιπόν ο κεντρικός κορμός της εκδήλωσης να στήνεται με επίκεντρο το εμπόρευμα (βιβλίο) και όχι τους ανθρώπους που εργάζονται για την παραγωγή, διανομή, κυκλοφορία και πώλησή του. Ίσως γιατί για τους ίδιους το (ποιοτικό) βιβλίο ακόμα και σε συνθήκες καπιταλιστικής οικονομίας δεν αποτελεί εμπόρευμα. Έτσι αναπαράγουν ένα βασικό χαρακτηριστικό των εμπορευμάτων στο θέμα της εκδήλωσης, δηλαδή τη μαγική τους εμφάνιση σε ράφια και προθήκες, χωρίς χέρια να τα τυπώνουν, να τα κολλάνε και να τα κουβαλάνε…